سیستان فراموش شده: اردکانیان در پاسخ به سوال دهمرده: شکل گیری پیچیده ترین پدیده های منابع آب در جنوب شرقی کشور/مطالعات لایروبی رودخانه سیستان در قالب طرح جامعی در دستور کار است.
به گزارش سیستان فراموش شده: رضا اردکانیان در نشست علنی امروز مجلس شورای اسلامی و در جریان سوال حبیب الله دهمرده مبنی بر اقدامات انجام شده در رابطه با تبخیر و رسوب گذاری سدهای ایران در پاسخ به وی گفت: در سال آبی گذشته به طور متوسط حدود 31 درصد بارش کمتری داشتیم و موجب شد 340 شهر با جمعیت 34 میلیون نفر و 6700 روستا با جمعیت بیش از 2 میلیون و 250 هزار نفر تحت تنش قرار گیرند.
اردکانیان با بیان اینکه تبخیر از سطح دریاچه های مصنوعی و سدها در دنیا 5 درصد و در ایران در حدود 6 درصد است، یادآور شد: در برخی مخازن ما با توجه به حجم کم منابع ورودی به مخزن در شرایط اقلیمی منطقه، موضوع بااهمیتی است که می توان به چاه نیمه ها اشاره کرد. تمامی پهنه های آب حدود 200 هزار هکتار و حجم مخازن 50 میلیارد مترمکعب در 5 سال اخیر به طور متوسط حدود 2 میلیارد مترمکعب تبخیر صورت گرفته است.
این عضو کابینه دولت دوازدهم افزود: سطح چاه نیمه ها حدود 7.5 درصد و سطح مخازن آب در سطح کشور و حجم آن تنها 3 درصد، اما تبخیر 17 درصد است که دلیل اصلی آن بالا بودن دما، رطوبت کم، شدت تابش خورشید و تداوم باد است. روش های مختلفی برای کاهش تبخیر در دنیا وجود دارد که نمونه آن معطوف به سدهای کوچک و استفاده از پنل های خورشیدی، گوی های لاستیکی، روش های شیمیایی، بیولوژیکی و مدیریت مخزن است. در ایران این روش ها را در مقیاس کوچک شروع کردیم و موسسه تحقیقاتی آب در حال انجام تحقیقاتی است، اما برای ما بهترین روش مدیریت مخزن است و با کمک مدیریت مخزن می توان به عنوان مثال در بحث چاه نیمه ها فعالیت مناسبی را برای کاهش تبخیر داشته باشیم. به همین دلیل دستورالعمل مدیریت بهره برداری در سناریوهای مختلف تهیه کردیم، ایجاد دریچه بین مخازن، بین چاه نیمه های یک و سه و همینطور ایجاد ایستگاه پمپاژ برای استفاده از حجم مرده در چاه نیمه 4 جزو برنامه های ما است.
وی ادامه داد: ایجاد کمربند سبز در شمال چاه نیمه 4 که مورد تاکید آقای دهمرده هم بوده، در حال حاضر 130 هزار هکتار جزو برنامه های ما است که حدود 60 هزار هکتار آن اجرا و 70 درصد آن در دست اقدام است و درصدد هستیم که به دلایل مختلف این پروژه را وسعت دهیم و نیازمند کمک سازمان برنامه و بودجه هستیم.
اردکانیان ادامه داد: کاهش رسوب، کاهش تبخیر، مطالعه آب ژرف، حل مسئله آب های مرزی، عملیاتی کردن معاهده 1351 هیرمند و کشور همسایه اقداماتی هستند که انتظار داری با هماهمنگی و پشتیبانی نمایندگان به وِیژه استان سیستان و بلوچستان و آقای دهمرده با سرعت بیشتری انجام شود.
وی با بیان اینکه برای چاه نیمه ها به دنبال روش های مختلفی هستیم، تصریح کرد: مطالعات لایروبی رودخانه سیستان و شناسایی مشکلات آن در قالب طرح جامعی در دستور کار است و اقدامات تکمیل سازه ای برای مدیریت رسوب مخزن در حال انجام است که از جمله آن ایجاد دریچه بین مخازن چاه نیمه یک و سه و همچنین تکمیل پروژه ایستگاه پمپاژ، استفاده از حجم مرده چاه نیمه 4 است.
وزیر نیرو ادامه داد: نقطه دیگری که آقای دهمرده بیان کردند و مورد تاکید مقام معظم رهبری نیز است، حداکثر استفاده از کمربند سبز است و ما به دنبال این اقدام هستیم، با مسئولان سازمان طبیعی و وزارت جهاد کشاورزی مصوبه سفر اخیر به سیستان و بلوچستان مبنی بر توسعه فضای سبز را مطرح کردیم و آن را در دستور کار قرار دادم. انتظار می رود با تامین منابع مالی ، اجرای آن سرعت بیشتری به خود گیرد. اخیراً مجوزی را برای استفاده از پنل های خورشیدی صادر کردیم.